Ik lig in bed, in mijn ouderlijk huis.
De wereld is gehuld in een dichte mist, net als onze wereld de afgelopen twee weken.
Die vrijdag kregen we te horen dat er uitzaaiingen waren in je buik en vandaag, over 8 uur, ben je dood.
Een onwerkelijk korte tijd met een surreële gedachte dat het over een paar uur over is.
Bovenstaande schreef ik vier-en-halve week geleden op de dag dat je stierf. De twee weken ervoor waren gehuld in een dichte mist en dit zou zo nog een week blijven.
Overlevingsstand aan. Zorgen, plannen, regelen. De uitvaart moest immers geregeld.
Geen ruimte, geen tijd, geen plek nog, voor besef, de realiteit of verdriet. Dat zou pas daarna komen.
In eerste instantie voelde ik me ok. De dag na de mooie afscheidsdienst waar jouw favoriete muziek live gespeeld werd, gypsy muziek. Twee dagen voor je vertrek was één van je favoriete zigeuner gitaristen nog aan je bed wat nummers voor je komen spelen. Wat een bijzondere middag was dat.
3 April; de laatste dag
Samen met je maten, mijn broer en mama begeleidden we je naar het middelpunt van een zaal. Gek eigenlijk. Want je was juist helemaal niet van in het middelpunt staan. Maar nu kon je niet anders.
Het moeilijkste moment vond ik het definitieve afscheid in het crematorium. De allerlaatste stap in het proces van afscheid nemen van je lichaam. Je ziel, je persoonlijkheid, je leven, hoe je het ook wilt noemen, was al een week eerder vertrokken. Je fysiek was het laatste stukje waar we ons nog aan vast konden klampen.
Een vloedgolf van verdriet kwam vanuit mijn tenen en baande zich een weg door mijn lichaam om er als tranen op mijn wangen uit te rollen. Net als die ochtend toen ik je in de kist zag liggen. Een beeld dat net als een aantal andere momenten in de afgelopen heftige weken op mijn netvlies gebrand staat. Dan kun je er niet meer om heen. Het sluiten van de kist voelde, voor ik het fysiek deed, als het opsluiten van jou. Maar nu, nu het moment daar was, was het een van de laatste momenten om jou nog te begeleiden. Een moment in het proces van vaarwel.
Nog nooit had ik een verlies van een dierbare zo dicht op de huid meegemaakt. Het gehele proces. Van de allereerste boodschap dat iemand ziek is, het extreem korte ziektebed, het verzorgen, tot het plannen van een uitvaart.
Als je me maanden, weken of dagen voor die boodschap had verteld dat dit zou gebeuren had ik je gezegd dat ik dit niet aan zou kunnen. Dat ik me zou verstoppen voor een boodschap als deze. Dat ik op de grond zou gaan janken. Verdoofd en verlamd.
Maar het cliché is waar. Een mens is altijd sterker, dan hij aanvankelijk dacht.
Ik weet nog precies wanneer de kentering was. Twee dagen na de eerste boodschap over uitzaaiingen was ik bij een vriendinnetje. Die avond kwam ik thuis en was er een dokter bij Loe. Het ging slecht. Erg slecht. Zo slecht, dat hij opgenomen moest worden. Per ambulance werd hij naar het ziekenhuis gebracht. Ik reed samen met mama achteraan. Ik voelde emoties opborrelen, maar ze braken niet door mijn pantser. Ik voelde op dat moment de overlevingsmodus als het ware aan gaan. Er was even geen plek voor mijn verdriet. Er moesten dingen geregeld worden.
Mam en ik hadden beide nog niet gegeten, het was tegen tienen. Het belangrijkste was zorgen dat de spullen voor Loe geregeld waren en we voor onszelf iets te eten meenamen.
Vanaf dat punt heb ik in de overleving gezeten.
Er is in die drie weken zo ontzettend veel gebeurd. Het is ongelooflijk en niet te vertellen hoe veel. Ik heb veel geschreven. Over de gebeurtenissen, mijn gevoel, de liefde, het verdriet, de kracht en de onmacht. En ik wist zeker dat dit inspiratie zou zijn voor nieuw werk. Het bloemstuk dat je hier links ziet, is het stuk dat op de kist van Loe lag. De dag na de afscheidsdienst heb ik samen met Mama en Jel bloemetjes en takjes eruit gehaald om te drogen. Als herinnering. Twee weken nadat ik de bloemetjes in het dikste boek dat ik op Loe's kamer kon vinden had gedroogd kreeg ik inspiratie en voelde ik de noodzaak om te creëren. Maken helpt mij verwerken. Maken zorgt ervoor dat iets een plekje krijgt. Door te maken doe je iets constructiefs met iets wat je soms machteloos maakt. In dit geval rouw. Maar de serie die ik maakte gaat niet over het verdriet. Het gaat over de dapperheid en kracht die ik in die twee weken bij Loe zag, maar ook bij Mam, Jel en mezelf. Over Loe's realisme en moed in het omgaan met deze situatie. Wat op zijn beurt ons ook sterkte. |
De Moed van een Bloem
Zijn dapperheid voelde ik groeien in mezelf
Alsof ik het had overgenomen
Het had afgegeven
Zijn dapperheid, realisme, zijn durf
Uit angst dat het zou vervliegen, klampte ik vast aan alles wat ik nog had
Om erachter te komen
Dat het in mij zat